Nowotwory jamy ustnej
Nowotwory jamy ustnej to bardzo duża i zróżnicowana grupa zjawisk chorobowych, która pomimo swojej nazwy nie jest ograniczona tylko do jamy ustnej. Nowotwory tego typu pojawiają się znacznie częściej u mężczyzn, ale na szczęście nie są zbyt powszechne. Każdego roku diagnozuje się około 1000 przypadków. Śmiertelność jest wysoka. Negatywne rokowania obejmują około 2/3 przypadków, na co wpływ ma także zwykle późne rozpoznanie choroby.
Lokalizacja nowotworów
Nowotwory jamy ustnej mogą pojawiać się w bardzo różnych miejscach. Najczęściej są mylone z aftami, które pojawiają się na przedniej części języka, policzkach oraz pod językiem. Częstym miejscem pojawiania się nowotworu są również drobne ślinianki. Rzadziej nowotwory rozwijają się na podniebieniu twardym lub w wyrostku zębodołowym. Ogólnie rzecz biorąc, mogą pojawić się w całej jamie ustnej i w tkankach do niej przylegających.
Czynniki podnoszące ryzyko zachorowania
Elementami najbardziej podnoszącymi ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej są:
-
Palenie papierosów;
-
Regularne używanie mocnych alkoholi;
-
Nieodpowiednia higiena jamy ustnej
-
Przewlekłe stany zapalne;
-
Uszkadzające błonę śluzową jamy ustnej protezy zębowe;
-
Zakażenie wirusem HPV.
Objawy i rozpoznanie choroby
Istotny wpływ na późne rozpoznanie choroby ma fakt częstej zbieżności jej objawów z niegroźnymi zakażeniami błony śluzowej jamy ustnej lub infekcjami górnych dróg oddechowych. Częste chrypki, podrażnienia oraz zmiany w ustach utrzymujące się powyżej dwóch tygodni powinny być sygnałem alarmowym dla pacjenta.
Rozwój nowotworu może prowadzić do:
-
Nadmiernej produkcji śliny;
-
Uczucia drętwienia w ustach;
-
Szczękościsku;
-
Halitozy;
-
Trudności w oddychaniu aż do duszności;
-
Krwawień z okolic nowotworu.
Rozpoznanie nowotworu zazwyczaj rozpoczyna się od zauważenia w czasie zabiegu higienicznego zmiany w jamie ustnej pacjenta. Dlatego tak duże znaczenie ma tu regularna kontrola dentystyczna.
Na podstawie biopsji i oględzin pobranej tkanki pod mikroskopem możliwe jest dokonanie oceny rodzaju i agresywności zmiany nowotworowej. Uzupełniające badania, w tym przede wszystkim badania MRI głowy i szyi, prześwietlenia RTG oraz badania USG, mają na celu wykrycie przerzutów oraz określenie stopnia rozrostu zmiany, na podstawie czego w następnej kolejności można przygotować plan leczenia pacjenta.